ارزیابی همبستگی فنوتیپی ژنوتیپی صفات آگرومورفولوژیکی با عملکرد و زودرسی در گونه های تتراپلویید پنبه

عملکرد پنبه از پارامترهای کمی است که به وسیله ژن های متعدد کنترل می شود. افزایش عملکرد پنبه فاکتور مهمی است که تحت تاثیر فاکتورهای ژنتیکی و محیطی قرار می گیرند. شناخت عوامل موثر بر عملکرد و زودرسی، و تاثیرات ژنتیکی و محیطی آن می تواند در اصلاح ارقام جدید موثر باشد. در این تحقیق 20 ژنوتیپ پنبه از گونه های زراعی هیرستوم و باربادنس در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سال 1392 مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که رقم بختگان با 68/6 گرم و برگ پهن برگ قرمز با 74/6 گرم سنگین ترین وزن یک غوزه را داشتند و ارقام گیزا با 9/105گرم و ترمز 14 با 3/108 گرم و بار بادنس 5/111 گرم (همگی از گونه باربادنس) دارای سبک ترین وزن سی غوزه بودند. بین عملکرد با صفات تعداد شاخه رویا (64/0)، طول بلندترین شاخه رویا (44/0) و وزن 30 غوزه (45/0) همبستگی ژنوتیپی مثبت و معنی داری در سطح یک درصد وجود داشت. همچنین عملکرد با ارتفاع و تعداد شاخه زایا همبستگی منفی و معنی دار داشت (به ترتیب 47/0- و 50/0-). همبستگی ژنوتیپی مثبت و معنی دار بین زودرسی با تعداد شاخه زایا (01/1)، طول شاخه زایا (61/0) و تعداد غوزه (58/0) مشاهده گردید. در ضمن زودرسی با صفات ارتفاع (01/1-)، تعداد شاخه رویا (56/0)، طول بلندترین شاخه رویا (34/0-)، وزن 30 غوزه (28/0-) و عملکرد (46/0-) همبستگی ژنوتیپی منفی معنی دار نشان داد. بیشترین عملکرد مربوط به ژنوتیپ های سپید (1862 کیلوگرم در پلات)، بختگان (2025)، خرداد (2330)، سیلند (1912)، سوپراکرا (2200)، تابلادیلا (1965) و چکوروبا (1933) بوده است.